ترکیب‎پذیری عمومی در فامیل‌های نیمه‎خواهری فسکیوی بلند Festuca arundinaceum (Schreb)

در مراحل اولیه برنامه‎های اصلاحی گیاهان علوفه­ای از طریق ارزیابی قدرت ترکیب‎پذیری می­توان ژنوتیپ‎های برتر را انتخاب کرد. یکی از گیاهان علوفه­ای که از نظر اقتصادی مهم بوده و به‎عنوان علوفه کاربرد وسیعی دارد فسکیوی بلند می­باشد که خودناسازگار و دگرگشن است. برای ارزیابی ترکیب‎پذیری عمومی در گیاه فسکیوی بلند، بذور حاصل از پلی‌کراس 25 ژنوتیپ در مزرعه تحقیقاتی اصفهان کشت و طی سال­های 1391 و 1392 در طرح بلوک­های کامل تصادفی با 3 تکرار ارزیابی شدند. صفات مورد ارزیابی شامل تعداد روز تا گرده‎افشانی، ارتفاع بوته، تعداد ساقه بارور، طول و عرض برگ پرچم، طول خوشه، عملکرد بذر در هر بوته و عملکرد علوفه خشک بود. برای صفت تعداد روز تا گرده‎افشانی ژنوتیپ­های 23 (از اصفهان) و 13 (از مجارستان) به‎ترتیب با 24/6 و 76/7- بیشترین و کمترین قدرت ترکیب‎پذیری عمومی را داشتند. برای صفت عملکرد علوفه تر و عملکرد علوفه خشک ژنوتیپ­های 15 (از شهرکرد)، 18و 19 (از مجارستان)، 20 و 23 (از اصفهان) و 24(از لهستان) قدرت ترکیب‎پذیری مثبت و بالا داشتند. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه خوشه‎ای صفات مورد مطالعه فامیل­های فسکیوی بلند در چهار گروه قرار گرفتند. تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات در گروه­های مختلف نشان داد که فامیل­های گروه سوم از نظر صفات عملکرد علوفه بیشترین میانگین را داشتند. بررسی تجزیه خوشه­ای و همزمان با آن در نظر گرفتن ترکیب‌پذیری عمومی ژنوتیپ­ها برای تعیین بهترین ترکیب والدی برای تهیه ارقام ساختگی در برنامه­های اصلاحی آینده مفید خواهد بود.